Ўзбекистон Республикаси Конститутциясининг яратилиши тарихи хақида сўз юритишдан олдин “Конститутция нима?” деган саволга жавоб бериш мақсадга мувофиқдир. Конститутция (лотинча Constitution-тузилиш, тузук)-давлатнинг Асосий қонуни. У Давлат тузилишини, хокимият ва бошқарув органлари тизимини, уларнинг ваколати хамда шакллантирилиш тартиби, сайлов тизими, фуқароларнинг хуқуқ ва эркинликлари, жамият ва шахснинг ўзаро муносабатлари, шунингдек, суд тизимини хамда давлат ва жамиятнинг ўзаро муносабатларини белгилаб беради. Олий Кенгаш қарори билан 1990 йил 21 июнь куни Ўзбекистон Республикасининг Биринчи Президенти Ислом Каримов раислигида давлат арбоблари, депутатлар, мутахассислардан иборат 64 нафар аъзони ўзида жамлаган ҳолда Конститутциявий комиссия тузилди ва Конститутция лойихаси ана шу комиссия томонидан 2 йилдан ортиқ вақт мобайнида тайёрланди. Конститутциявий комиссия 1992 йил 8 сентябрда Конститутция лойихасини умумхалқ мухокамаси учун эълон қилди. Ушбу йиғилишда лойихани охирига етказиш ва тахрир қилиш учун ишчи гурух тузилди. Янги Конститутциянинг биринчи лойихаси 1992 йил 25 сентябрь куни тайёр бўлди ва шу куни матбуотда чоп этилди. Лойиҳа эълон қилингач, унинг умумхалқ мухокамаси 1992 йилнинг сентябрь ойи охиридан декабрь ойи бошларигача давом этиб, Конститутциявий комиссияга фикр-мулоҳазалар билдирилган, 600 тага яқин хат келиб тушган. Республика матбуотининг ўзида Конститутция лойиҳасига бағишланган кундан ортиқ материаллар эълон қилинди. Фуқароларимиз билдирган таклифлар сони 5 мингдан ошиб кетди. Конститутция лойиҳаси ўтказилган мухокамалар давомида келиб тушган таклифлар асосида анча тузатилди ва қайта ишланди. Сўнгра, 1992 йил 21 ноябрда умумхалқ мухокамасини давом эттириш учун Конститутция лойиҳаси иккинчи марта газеталарда чоп этилди. Конститутциявий комиссия томонидан 1992 йил 6 декабрда Конститутция лойиҳаси охирги марта мухокама этилди. Конститутция 97 та мамлакатнинг илғор Конститутциявий тажрибасини хисобга олиб яратилди. Бунда жаҳон Конститутциявий тажрибасининг бир қатор илғор жиҳатлари хисобга олинди. Конститутция лойиҳаси Миллатлар Ташкилоти, Европада Хавфсизлик ва хамкорлик кенгаши каби нуфузли халқаро ташкилотлар ва АҚШ, Буюк Британия, Германия, Франция каби демократик давлатлар мутахассисларининг синчков экспертизадан ўтди. Айниқса Конститутциявий лолйиҳасининг умумхалқ муҳокамаси Ўзбекистон халқининг хоҳиш-иродасини аниқлаш ҳамда жуда бой материал тўплаш имконини берди. Ушбу материал чуқур ва хар томонлама ўрганиб чиқилди, умумлаштирилди ва халқнинг умумий иродаси шаклида ўн иккинчи чақириқ Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашиинг ўн биринчи сессияси мухокамасига киритилди. Олий Кенгаш сессиясига муҳокама қилиш учун киритилган Конститутция лойиҳасига 80 га яқин ўзгаришлар, қўшимчалар таклиф этилди ва аниқликлар киритилди. Депутатлар томонидан лойиҳа моддама-модда мухокама қилиниб, унга яна бир қатор ўзгартиришлар киритилгач, 1992 йил 8 декабрь куни Бош Қомусимиз қабул қилинди. Шу кундан эътиборан, 8 декабрь-умумхалқ байрами деб эълон қилинди.

2014 yildan boshlab jismoniy shaxslarga tegishli bo’zlgan turar joylarga, kvartiralar (shaharlarda joylashgan, umumiy maydoni 200 kv.m.dan oshiq bo’'lganlari bundan mustasno), dala hovli qurilmalari, garajlar va boshqa imoratlar, xonalar va inshootlarga -1,2 foiz, shaharlarda joylashgan umumiy maydoni 200 kv. m dan oshiq va 500 kv.m.gacha bo'lgan bo'lgan turar joy va kvartiralarga -1,4 foiz, 500 kv.m.dan oshiq bo’lgan turar joy va kvartiralarga -1,8 foiz miqdorida mol-mulkning inventarizatsiya qiymatiga nisbatan soliq stavkasi qo’llaniladi. (O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2013 yil 25 dekabrdagi PQ-2099-sonli qarorining 18 ilovasi).

“O’zbekiston Respublikasi banklarida ochiladigan bank hisobvaraqlari to’g`risidagi” Yuriqnomaning (ro’yxat raqami 1948, 2009-yil 27 -aprel) 3-bandi ikkinchi xatboshisiga muvofiq, ulgurji savdo korxonalari-yagona soliq to’lovi to’lovchilari (ulgurji dorixona tashkilotlari, ulgurji savdo korxonalari uyushmasi tizimiga kiruvchi ixtisoslashtirilgan ulgurji baza-idoralar bundan mustasno) milliy valyutadagi asosiy va ikkilamchi hisobvaraqlarini ular yuridik shaxs sifatida davlat ro’yxatidan o’tgan tuman (shahar)dagi tijorat banklari va (yoki) ularning filiallarida ochishlari lozimligi belgilangan.

Markaziy bankning Adliya vazirligida 2008 yil 27 iyunda 1831-son bilan ro’yxatga olingan “Tijorat banklarida kassa ishini tashkil etish, inkassatsiya va qimmatliklarni tashishga doir yo’riqnoma”da «so’m»ning to’lovga yaroqlilik belgilarni aniqlash qoidalari belgilangan. Xo’jalik yurituvchi sub`ektlar quyidagi banknotlarni moneliksiz to’lovga qabul qilishlari va tushum puli sifatida banklarga topshirishlari lozim: a) har qanday qismida teshik yoki yirtilishlar, siyqalanishlar, dog`lar, qalam, siyoh va flomaster bilan yozilgan yozuvlari mavjud bo’lgan pullar; b) yirtilgan va elimlangan pullar, agar pulning ikkala qismi shak-shubhasiz bitta banknotga tegishli bo’lsa; v) bo’yoq moddalari va kislota to’kilgan, tabiiy rangi o’zgargan, kuygan, bo’yalgan yoki chizilgan pullar; g) shikastlanish turi va joylashishidan qat`i nazar, banknot to’liq hajmining 55 foizidan kam bo’lmagan qismi saqlanib qolingan pullar. Shikastlanish turidan qati nazar (shakli buzilgan, pachoqlangan, siyqalangan, teshilgan, qirqilgan, sindirilgan, ishqorga solingan, biror bir metall bilan payvandlangan, olovda eritilgan, ko’karib va qorayib ketgan) o’zining to’la hajmini va old tarafidagi qiymati tasvirini saqlab qolgan hamda haqiqiyligiga shubha tug`dirmaydigan metall tangalar to’lovga yaroqli hisoblanadi. Shikastlangan pullar “eskirgan” pullar toifasiga kiritilib banklar tomonidan ular shu qiymatdagi to’lovga yaroqli pullarga almashtirib beriladi.